Tô mộc

TÔ MỘC

* Tên khoa học: Caesalpinia sappan L

* Họn đậu – Fabaceae.

* Tên khác: Gỗ vang, vang nhuộm, cây tô phượng, mạy vang ( Tày), co vang ( Thái).

* Bộ phận dùng: lõi gỗ – Lignm Sappan, thường gọi là Tô mộc.

* Thành phần hóa học: Trong gỗ Vang có tannin, acid gallic, sappanin, brazilin, tinh dầu, cs tới 2% brazilin, đó là một chất màu vàng nhuộm đỏ carmine trong môi trường kiềm, tinh dầu có – 1 – phellandrene, ocimene.

* Công dụng: thường dùng  trị ỉa chảy, lỵ, chấn thương ứ huyết, kinh nguyệt bế, sản hậu ứ huyết, bụng trướng đau, dùng ngoài sắc rửa vết thương. Là loại thuốc cầm máu thích hợp cho phụ nữ sau khi sinh ra máu quá nhiều và tử cung ra máu; còn dùng làm thuốc thanh huyết.

KỸ THUẬT TRỒNG

1.Giống

Tô mộc được nhân giống bằng hạt gieo thẳng hoặc trồng bằng cây con.

2. Đất

Tô mộc là cây không kén đất, đất nào cũng có thể trồng được.

Cây thích nghi đặc biệt với loại đất đỏ bazan ở cao nguyên; sinh trưởng mạnh trong mùa mưa ẩm.

3.Cách trồng và chăm sóc

Đào hố trồng với khoảng cách 2 – 2,5m một cây.

Đặt cây con ngay ngắn, lấp đất xung quanh rồi ấn chặt để cây không bị đổ.

Sau khi trồng cần tưới nước đủ ẩm cho cây phát triển trong thời gian đầu.

Thường xuyên xới xáo, làm cỏ, tưới nước và bón thúc cho cây để cây phát triển tốt.

4.Thu hoạch và sơ chế.

Trồng sau 2 năm, thân cây có đường kính 6- 7cm và có thể thu hoạch làm thuốc. Cưa cắt thân cây để lại 30cm. Từ gốc sẽ nảy nhiều mầm và phát triển thành nhiều thân.

Thân cây được cưa thành đoạn 40cm, róc bỏ gai và vỏ, còn lại là gỗ màu đỏ thẫm dùng làm thuốc, không phải chế biến gì.

+) Bài thuốc chữa đau bụng kinh: tô mộc 12g, phối hợp với rễ Bưởi bung, rễ Bướm bạc đều 12g, rễ Thiên niên kiện, rễ sim rừng đều 8g, sắc uống.