Cây xạ can

Cây xạ can là một cây thuốc quý. Dạng cây thảo, sống dai, thân rễ mọc bò. Thân bé, có lá mọc thẳng đứng, cao tới 1m. Lá hình mác dài, hơi có bẹ, mọc xen kẽ thành 2 hàng, dài 20-40cm, rộng 15-20mm. Gân lá song song. Lá hình phiến dài, lá ở phía dưới úp lên gốc lá ở phía trên. Cụm hoa có cuống, cánh hoa màu vàng cam điểm đốm tím, 3 nhị, bầu hạ. Quả nang hình trứng, có 3 van, dài 23-25mm. Hạt xanh đen hình cầu.

* Tên khoa học là Belamcanda sinensis (L.) DC.
* Họ Lay ơn ( Lridaceae)
* Tên khác:   Rẻ quạt.
* Thành phần hóa học :
* Bộ phận làm thuốc: Toàn cây ( thân, rễ, lá )
* Công dụng: thanh nhiệt, giải độc, hóa đàm, bình suyễn. Xạ can được coi là vị thuốc chữa các bệnh về họng, viêm abidan có mủ, ho nhiều đờm, khản tiếng, còn được dùng chữa sốt.
Chú ý: Người bị ỉa chảy không  dùng, nếu ngậm nhiều gây phổng rộp, đau rát họng.

                                     Kỹ thuật trồng trọt

Cây Xạ can sinh trưởng ở cả 3 vùng khí hậu đồng bằng, trung du và miền núi. Những nơi có đất đai giàu dinh dưỡng, khu vực trồng dược liệu tốt nhất là các tỉnh phía nam có khí hậu nóng ẩm, nắng nhiều. Xạ can có thể được trồng ở nhiều  nơi để làm cảnh và lấy củ làm thuốc. Độ PH đất thích hợp là 6,5 – 7,0

*Thời vụ trồng
Xa can được trồng quanh năm, tốt nhất vào mùa xuân. Trồng bằng mầm tách nhánh con) từ cây mẹ.
Gieo hạt, trồng mầm vào tháng 3 hoặc tháng 9.
* Làm đất
Chọn đất thịt nhẹ, có nước tưới tiêu thuận lợi, độ PH 6,0 – 7,0. Tầng canh tác dày.
Đất được câỳ bừa kỹ, làm sạch cỏ dại. Chia luống 80 – 100cm, mặt luống còn 80 – 90cm, cao 25 – 30cm, chiều dài tùy ruộng.
* Mật độ và khoảng cách trồng
Khoảng cách trồng 20 x 30cm.
Mật độ 166.000 cây/ 1ha.
*Kỹ thuật trồng
Sau khi lên luống bổ hốc thành 3 hàng trên mặt luống, cách nhau 20cm, cây cách cây 30 cm. Bón lót bằng phân chuồng hoai mục vào hốc với khối lượng 300 – 350 kg/ sào , lấp đất lại, trồng mầm trên các hốc đã bổ sẵn.
* Chăm sóc
– Từ khi trồng đến mọc 7 – 10 ngày giữ ẩm thường xuyên 80 – 90%
– Khi cây hồi xanh giữ ẩm 60 – 70%, thường xuyên nhặt sạch cỏ dại, tỉa dần chỗ mọc dày, cây bị sâu bệnh, dặm cây chết. khi cây được 3 lá có thể tưới đạm loãng 1%. Cây xạ can mọc bò bằng thân ngầm có thể phủ kín toàn bộ mặt luống, vì vậy chỉ cần làm cỏ thời gian đầu.
– Hàng tháng có thể dùng phân đạm pha loãng 2% tưới 1  lần
– Vào tháng 10 – 12 khi cây có hiện tượng úa vàng, giữ ẩm 40 – 50% để chuẩn bị thu hoạch.
* Tưới tiêu
Khi bị hạn không đảm bảo đủ ẩm cho cây cần phải tưới tiêu để bổ sung nước cho cây. Nước tưới nên chọn nước giếng khoan hoặc nước sông phù sa, tránh những nguần nước bị ô nhiễm.
* Phòng trừ sâu bệnh
Cây xạ can rất ít sâu  bệnh, chỉ bị khô đầu lá nhưng  không ảnh hưởng tới sự sinh trưởng và năng suất của xạ can.
* Thu hoạch và sơ chế
– Thu hoạch: Thân rễ thu hái vào mùa xuân khi cây ra nụ hoặc mùa thu đông khi bộ phận trên mặt đất tàn héo, loại bỏ đất cát, thu rễ con.
– Sơ chế: Rễ thu về, loại bỏ đất cát, rễ con rồi đem phơi và sấy khô khi dùng thái phiến.

Mọi chi tiết xin liên hệ:[email protected]
SĐT :0963256138

Lưu ý các bài thuốc dân gian được giới thiệu trong bài viết này được chép lại từ các sách y học cổ truyền. KHÔNG ĐƯỢC TỰ Ý SỬ DỤNG KHI CHƯA CÓ Ý KIẾN CỦA BÁC SỸ hoặc các chuyên gia y học. Chúng tôi không chịu bất kỳ trách nhiệm gì nếu các bạn tự ý làm theo.