Cát Sâm (Milletia speciosa Champ)

Cát sâm có tên khoa Học: Milletia speciosa Champ.

Tên gọi khác của cát sâm như: Sâm nam, sâm trâu, sâm chèo nèo, sâm sắn….

Theo GS Đỗ Tất Lợi viết trong “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam”: “Cát” là sắn; vị thuốc giống củ sắn, lại bổ như sâm, do đó gọi là “Cát sâm”.

Cát sâm mọc hoang dại ở những vùng đồi núi của nhiều tỉnh miền Bắc nước ta, như Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Hà Tây, Hòa Bình. Một số nơi trồng để lấy củ làm thuốc. Rễ củ đào ở những cây đã trồng được hơn một năm, vào thu đông, rửa sạch, thái mỏng, phơi hay sấy khô. Không phải chế biến gì khác, hoặc tẩm nước gừng hoặc nước mật rồi sao vàng.

Thành phần hóa học

Có alcaloit (Sở thí nhiệm dược phẩm Quảng Châu-Nông thôn trung thảo dược chế tễ kỹ thuật 1971, 237).

Công dụng và liều dùng

Tại nhiều vùng cát sâm được coi như là một vị thuốc bổ mát, do đó mới có tên sâm. Thường dùng trong những trường hợp suy nhược, ho, sốt khát nước, nhức đầu, tiểu tiện khó khăn, dùng riêng hay phối hợp với nhiều vị thuốc khác dưới dạng sắc. Mỗi ngày dùng 10-20g, có thể dùng tới 40g.
Nhân dân các tỉnh miền Nam Trung Quốc (Quảng Đông, Quảng Tây) cũng dùng làm thuốc chữa đau nhức thấp khớp, đau lưng, viêm gan mãn tính, ho. Ngày uống 40-80g dưới dạng thuốc sắc. Đơn thuốc có cát sâm dùng trong nhân dân
Thuốc bổ dùng cho những người yếu, ho, sốt khát nước:
Cát sâm 12g, mạch môn 12g, thiên môn 8g, vỏ rễ dâu 8g, nước 400ml, sắc còn 200ml chia ba lần uống trong ngày.
Thuốc chữa sốt, khát nước:
Cát sâm 12g, cát căn 12g, cam thảo 4 g, nước 400ml, sắc còn 200ml. Chia ba lần uống trong ngày.

Lưu ý các bài thuốc dân gian được giới thiệu trong bài viết này được chép lại từ các sách y học cổ truyền. KHÔNG ĐƯỢC TỰ Ý SỬ DỤNG KHI CHƯA CÓ Ý KIẾN CỦA BÁC SỸ hoặc các chuyên gia y học. Chúng tôi không chịu bất kỳ trách nhiệm gì nếu các bạn tự ý làm theo.