Một số điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc Nam (Phần 2)

Công tác sưu tầm, tích lũy kinh nghiệm dân gian

Tuy nhiên vì những kinh nghiệm của cha ông chúng ta trước đây thường chỉ truyền miệng từ người này sang người khác. Qua mỗi người lại bị thay đổi đi, có khi do dấu nghề, bị che dấu, xuyên tạc. Nên trong công tác điều tra, sưu tầm bài thuốc vị thuốc trong nhân dân cũng như khi áp dụng những kinh nghiệm chữa bệnh của nhân dân, vấn đề quan trọng là phải biết phân biệt kinh nghiệm thực sự và những kinh nghiệm đã bị xuyên tạc, thần bí hóa.

Cuốn sách: “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” trích dẫn và tóm tắt một số bệnh thông thường mà tác giả đã có dịp sử dụng và chứng kiến sử dụng nhiều lần có kết quả. Việc sử dụng an toàn, không nguy hiểm, lại được kiểm tra đối chiếu nhiều năm qua các tài liệu cổ, tài liệu mới ở trong và ngoài nước.

Vấn đề về tên gọi của cây thuốc và vị thuốc chưa thống nhất.

Một đặc điểm nữa của thuốc Nam hiện nay là tên gọi của các cây thuốc và vị thuốc chưa thống nhất: Cùng một cây, một vị thuốc nhưng mỗi nơi một tên gọi khác nhau hoặc nhiều cây thuốc khác hẳn nhưng lại cùng một tên (Như Bồ công anh, Nhân trần, Nhân Sâm). Cho nên khi sử dụng cần chú ý phân biệt, nếu không kết quả thu được sẽ không thống nhất, ảnh hưởng đến sự tin tưởng vào tác dụng chữa bệnh của thuốc Nam. Sự thiếu thống nhất này làm cho công tác chữa bệnh và nghiên cứu của chúng ta phức tạp. Nhưng nếu biết vận dụng thì lại làm cho công tác chữa bệnh và nghiên cứu của chúng ta thêm phong phú, độc đáo. Trong khi giới thiệu vị thuốc, hình vẽ phần mô tả cây và những vị thuốc thực trồng tại các địa phương sẽ giúp chúng ta phân biệt cây nọ với cây kia.

Thời điểm thu hái đúng cây thuốc

Thời điểm thu hái cây thuốc là điều rất quan trọng. Đúng cây thuốc rồi, cần phải thu hái đúng mùa, đúng lúc cây thuốc có chứa nhiều hoạt chất nhất, dùng đúng bộ phận làm thuốc. Chế biến cũng phải đúng phương pháp (Ví dụ hạt thảo quyết minh sống uống gây tẩy, nhuận tràng, nhưng nếu sao đen rồi mới uống thì không còn tác dụng tẩy nữa). Có như vậy mới đảm bảo được thuốc có hiệu lực đồng đều, lần nào cũng như lần nào. Ngay cả việc dùng thuốc dưới dạng tươi hay khô cũng có khi có tác dụng giống nhau nhưng có khi lại cho tác dụng khác nhau.

Dạng thuốc sắc, thuốc viên, hay thuốc rượu đều ảnh hưởng ít nhiều tới tác dụng chữa bệnh của vị thuốc

Qua kinh nghiệm, để cho vị thuốc phơi khô có tác dụng như tươi, một số trường hợp có thể chưng nước sôi trong 3 – 5 phút, rồi mới phơi hay sấy khô.

Dạng thuốc sắc đóng ống, là một dạng thuốc để lâu không hỏng, gần giống dạng thuốc dùng trong kinh nghiệm của dân gian.

Tuy nhiên, đối với mỗi vị thuốc, ta có thể tìm một dạng thuốc thích hợp hơn, tiện dùng hơn và rẻ hơn mà vẫn đảm bảo hiệu lực.

Những khó khăn của ta hiện nay càng đòi hỏi chúng ta phải sáng tạo để bảo đảm có thuốc có hiệu lực trong bất  kể tình huống nào. Cho nên chính trong quá trình nghiên cứu sử dụng thuốc nam, công tác chế biến bào chế nhất định sẽ đem lại những kế hoạch quan trọng.

Trân trọng và lắng nghe những ý kiến đóng góp từ phía quý vị!

Liên hệ: 0936 488 420.

Lưu ý các bài thuốc dân gian được giới thiệu trong bài viết này được chép lại từ các sách y học cổ truyền. KHÔNG ĐƯỢC TỰ Ý SỬ DỤNG KHI CHƯA CÓ Ý KIẾN CỦA BÁC SỸ hoặc các chuyên gia y học. Chúng tôi không chịu bất kỳ trách nhiệm gì nếu các bạn tự ý làm theo.